Bij het maken van een beregeningsplan werk je naar het waterpunt toe. Wel is het handig om van te voren te weten welke capaciteit (liter per uur) je hebt, op de waterleiding zal een sproeier bijvoorbeeld niet 20 meter ver kunnen sproeien omdat er niet genoeg druk op staat. Om deze reden beginnen we met da capaciteit.

Stap 1 Capaciteit

Beregenen vanaf de waterleiding Gemiddeld geeft de waterleiding in Nederland 2 bar druk, en 1.000 Liter per uur. Wilt u exact weten wat uw capaciteit is, dan kan dit met de emmertest. Doe de emmer test

 Beregenen vanaf een pomp Op het pompplaatje staat aangegeven wat de capaciteit en druk is van de pomp. Zo weet u wat de maximale vraag (verbruik in liters) van een groep mag zijn. Heeft u de pomp nog niet, maak dan eerst een beregeningsplan, en bekijk dan wat het verbruik, en de nodige druk is voor de grootste/zwaarste groep. Met deze informatie zoekt u de geschikte pomp uit.

Stap 2 Plattegrond tekenen

We beginnen met het maken van een accurate tekening van de tuin. Hierbij is belangrijk dat de verhoudingen kloppen. Geef ook aan welke gebieden niet beregend moeten worden (huis of terras). Het kan handig zijn om aan de rand van de gebieden die beregend moeten worden de maten erbij te zetten. Tip: teken op een geruit papier.
Afbeelding 1, Uw tuin
Afbeelding 2, Uw tuintekening met maten

Stap 3 Beregening intekenen

Vaak zijn er meerdere manieren om een oppervlakte te beregenen, hieronder staan staan de meest voorkomende keuzes. Uw situatie zou hiervan af kunnen wijken.

Druppelslang
De druppelslang is ideaal voor hagen en borders. De ondergrondse variant zou ook voor gazon gebruikt kunnen worden. Bij ijzerhoudend water wordt de keuze voor druppelslang ook vaak gemaakt omdat er dan een ijzer op de tegels komt. Bij het intekenen adviseren wij om bij een lengte van 100 meter vanaf meerdere kanten te voeden, of vanuit het midden. De tussenafstand van de druppelslang adviseren wij bij bovengronds gebruik 40cm, en bij ondergronds gebruik 30cm. Voordat u de druppelslang aan legt is het verstandig de volgende pagina door te lezen: Aanleggen druppelslang.
Afbeelding 3, druppelslang ingetekend

Sproeiers
Sproeiers zijn vaak de beste keuze voor grotere vlakke oppervlaktes zoals een gazon, sportveld of rijbak.
- Nevelaars zijn kleine sproeiertjes, zeer geschikt kleinere gazonnen of om de uitsparingen in een groot gazon mee te beregenen.
- Gazonsproeiers zoals de naam al zegt, sproeiers voor het gazon. het bereik ligt tussen de 5 en 15 meter.
- Sportveldsproeiers hebben een groter bereik dan de gazonsproeier, vaak vanaf 10 tot wel een meter of 20. Om deze afstanden te halen is vaak een pomp nodig die voldoende druk levert.
- Klepelsproeiers zijn net als sportveldsproeiers goed voor grote afstanden. In verhouding verbruiken ze minder water voor de zelfde afstand, maar ze zijn vaak wel gehorig.
Wilt u de sproeiers gaan intekenen, bekijk dan onze adviespagina Aanleggen sproeiers.
Afbeelding 4, Sproeiers ingetekend

Microberegening
Microberegening wordt veelal gebruikt in borders, maar ook een groene muur of moestuin.
- Druppelaars hier kan je gemakkelijk een enkele plant, boom of een bloempot op een terras mee beregenen.
- Microsproeiers/bordersproeiers De sproeiers zijn zuiniger dan nevelaars en dus een uitkomst als er weinig capaciteit is.
Hoe u microberegening aansluit leeft u op de adviespagina Aanleggen microberegening.
Afbeelding 5, Microberegening ingetekend

Stap 4 groepen maken

Nu alle sproeiers, druppelslangen en microberegening ingetekend zijn, gaan we groepen maken. In stap 1 hebben we gekeken naar de capaciteit van uw aanvoer (waterleiding of pomp). Iedere groep mag in totaal maximaal 80 á 85% van de capaciteit verbruiken. Een andere regel is dat druppelslangen en sproeiers niet op dezelfde groep gezet mogen worden. In dit voorbeeld gaan wij uit van het gemiddelde van de Nederlandse waterleiding; de capaciteit is 1.000 Liter per uur, de druk is rond de 2 bar.

Groep 1.
In dit voorbeeld (afbeelding 6) bevat de tuin 40 meter aan druppelslang in totaal, als hier een 2 liter per uur slang voor wordt gebruikt dan zit het totaal verbruik van de druppelslang op 264 Liter per uur. Er kan dus ook de keuze gemaakt worden om een druppelslang met een afgifte van 4 Liter per uur te nemen, dan zou het verbruik twee keer zo hoog uitvallen (2x264=528 Liter). Ook dan is er nog ruimte om meer meters aan druppelslang toe te voegen, of microberegening. Dat komt goed uit, want dan kunnen de bloembakken meegenomen worden op de zelfde groep. Omdat de druppelaars op de zelfde groep als de druppelslang komen, zullen deze even lang water afgeven als de druppelslang. Om deze reden stellen we ze af om ook ongeveer 4 Liter per uur te geven. In afbeelding 6 is de (tyleen)aanvoer voor de druppelslang aangegeven met rood. De spaghettislang voor microberegening is paars.

Groep 2.
Voor het beregenen van het gazon zijn 3 sproeiers ingetekend. Wij passen gazonsproeier Hunter PGJ toe op de sproeiers die op 4 en 5 meter ingetekend staan. Op 2 bar verbruikt deze 140 Liter voor 4,6 meter. Voor 5,5 meter is het verbruik 190 Liter. De derde sproeier heeft een kleinere afstand, daarom kiezen we voor een nevelaar (Rainbird 1800) met de HE-VAN 10 nozzle. Bij 2 bar druk, sproeit deze op een hoek van 120° 2 meter ver. Het verbruikt is ongeveer 150 Liter. (140+150+150=440 Liter p/u). Dit valt binnen de 80% capaciteit van 1.000 Liter per uur. Voor het vervoeren minder dan 1.200 liter water voldoet de 16mm tyleenslang meestal. Zou de laatste sproeier veel verder weg staan, of de groep meer water opvragen, dan is het verstandig om een slang met een grotere diameter te nemen. De druk neemt namelijk af naarmate het water verder getransporteerd word, ook hoogte heeft hier invloed op (0,1 bar verlies per hoogtemeter).

Stap 5 Diameter leiding

Afhankelijk van de hoeveelheid water die er opgevraagd wordt kies je de diameter van de leiding. Hoe groter de binnendiameter, des te minder drukverlies. Wanneer u vanaf de waterleiding beregend vragen uw groepen waarschijnlijk tussen de 200 en 800 Liter per uur op. hiervoor voldoet 16 of 20mm tyleen vaak. Heeft u nou een sproeier op meer dan 50 meter ver staan dan is het verstandig om een 25mm leiding te nemen om zo min mogelijk drukverlies te hebben.
Bekijk hier de tabel met de aangeraden maten.